Toenemend gebruik dementiemedicijnen

Uit cijfers van de Stichting Farmaceutische Kengetallen (SFK) blijkt dat het gebruik van medicijnen tegen dementie en de ziekte van Alzheimer opvallend is gestegen (Pharm Weekbl 3 oktober 2008 pagina 17). Vergeleken met 2007 nam het aantal mensen dat een dementiemedicijn kreeg voorgeschreven in de eerste helft van 2008 met maar liefst 52% toe. Er is geen enkele aanwijzing te verwachten dat die trend zal veranderen, want ook in de voorafgaande jaren was er een groei van gemiddeld 30%. Toch weten we dat de huidige medicijnen die tegen dementie gebruikt worden nauwelijks effect hebben. Bij dementie worden met name middelen gebruikt zoals rivastigmine (Exelon), galantamine (Reminyl) en memantine (Ebixa). Deskundigen stellen dan ook dat deze veel gebruikte middelen slechts in 5 tot 10% van de mensen met de ziekte van Alzheimer effect hebben en dat ze ten onrechte ook voor andere vormen van dementie voorgeschreven worden (Pharm Weekbl 3 oktober 2008, pagina 34). Waarom schrijven artsen het dan vaker voor dan voorheen?

De eerste verklaring daarvoor lijkt te vinden in het feit dat mensen steeds ouder worden en dus ook het aantal mensen dat dement wordt toeneemt. Het is dan ook niet vreemd dat 93% van de gebruikers van deze middelen ouder dan 65 jaar is. Sommige mensen spreken over een �dementie-epidemie�. Geschat wordt dat er ongeveer 270.000 mensen met dementie in Nederland zijn en 70% daarvan betreft de ziekte van Alzheimer. Verwacht wordt dat het aantal met 2 tot 3% per jaar zal stijgen. Een toename van 52% in zo�n korte tijd is dus nauwelijks verklaarbaar. Van die 270.000 mensen is 40% als dusdanig bekend. De rest betreft mensen die vergeetachtig worden en andere verschijnselen van dementie vertonen, maar zich daarmee niet bij de zorg gemeld hebben. Het is heel goed mogelijk dat de aandacht die veel meer dan voorheen gegeven wordt aan dementie bijdraagt aan toegenomen vraag en dat dit tot het groeiend gebruik heeft geleid.

Rivastigmine, galantamine en memantine zijn relatief nieuwe middelen en ze worden krachtig gepromoot door de producenten. Dat in combinatie met het feit dat artsen verder niets hebben voor hun pati�nten terwijl ze die niet graag teleurstellen en in samenhang met het feit dat er te weinig mensen zijn voor directe begeleiding van ouderen waardoor ze meer bij de les blijven, zorgt waarschijnlijk voor de toegenomen voorschriften. Wat echt belangrijk is, is aandacht, betrokkenheid bij maatschappelijke activiteiten (kaarten, dansen) waardoor mensen met ontwikkelende dementie langer in een omgeving leven waarin hun hersenen ondanks de ziekte optimaal kunnen blijven functioneren. Maar dat kan een arts niet voorschrijven en zelfs in de zorgomgeving is er door bezuiniging steeds mindere tijd voor aandacht en gesprekken.

Dit nieuws komt van de Medicijnwijzer