Nu echt wel zeker: hormoonbehandeling overgang verhoogt kans op borstkanker

In december 2008 werden de uitkomsten van een nieuw onderzoek naar de relatie tussen gebruik van hormonale behandeling van overgang en de kans op het krijgen van borstkanker gepresenteerd. Zelfs vrouwen die maar een paar jaar de medicijnen gebruikten hadden een grotere kans om borstkanker te krijgen. Wie ermee stopte had al na twee jaar weer de kans op borstkanker die vrouwen die de medicijnen niet gebruiken ook hebben. De onderzoekers denken dat dit nu toch eindelijk een eind aan alle twijfel moet maken over de risico�s van hormonale overgangsbehandeling. Was er dan zoveel twijfel? En bij wie dan wel?

Het is een lange slepende geschiedenis inmiddels: De discussie over de balans tussen voordelen en risico�s van hormonale behandeling van overgangsklachten. De resultaten van het onderzoek van het Women�s Health Initiative (WHI) in 2002 waaruit bleek dat vrouwen die minstens vijf jaar lang hormonale behandeling gebruikten (oestrogenen gecombineerd met progestageen) een verhoogde kans op borstkanker hadden, sloegen werkelijk in als een bom. Het onderzoek werd onmiddellijk gestopt omdat het onverantwoord was dat vrouwen nog doorgingen deze medicijnen te gebruiken en veel vrouwen die het nieuws via de media hoorden besloten met deze therapie te stoppen. Veel vrouwenartsen en de makers van hormonale medicijnen bleken echter niet onder de indruk. Volgens hen golden de risico�s niet voor alle leeftijdsgroepen en ze vonden dat het wel degelijk kon als het maar niet te lang gebeurde. Maar de overgang duurt nu eenmaal niet slechts zes maanden en dus was het effect slechts tijdelijk of vrouwen gingen ongemerkt toch over op langdurig gebruik.

Vervolgens kwamen er cijfers die lieten zien dat sinds 2002 het aantal gevallen met borstkanker dramatisch gedaald was. De relatie met het massaal stoppen met hormonen door vrouwen zelf leek voor de hand te liggen. Maar vrouwenartsen en de makers van hormonale medicijnen wezen erop dat er ook minder mammografie�n sinds dat jaar werden gemaakt en dat er daardoor dus gewoon aanzienlijk minder borstkanker werd vastgesteld.

Het nieuwe onderzoek dat in Los Angelos werd gepresenteerd door het Harbor-UCLA Medical Center laten weinig heel van de twijfels die zijn opgeworpen. Daarvoor waren ze teruggegaan naar de vrouwen die aan het oorspronkelijke WHI onderzoek hadden meegedaan. Hoe ging het nu met ze? Daardoor zagen de onderzoekers het verloop van de toegenomen risico�s. Die namen geleidelijk toe, ze waren op hun hoogtepunt toen het onderzoek werd afgebroken in 2002 (twee keer zo�n groot risico) en daarna daalde het risico. In een ander deel van het onderzoek werden 16.121 vrouwen die al gemiddeld zeven jaar lang de hormonen gebruikten en stopten vergeleken met 25.328 die nooit hormonen hadden geslikt of geplakt. Je ziet dan de risico�s op het krijgen abrupt dalen in de groep van de gebruikers, maar niet in de groep van de vrouwen die nooit gebruikten. Beide groepen hadden toch te maken met het feit dat er minder mammografie�n werden gemaakt.

�Het verandert de balans van voordelen en nadelen,� zeggen de onderzoekers. �En je kunt je nu afvragen of je er �berhaupt wel aan moet beginnen.�