Onrust over Vicks Vaporub

Vicks Vaporub is al langer dan een eeuw in de handel. Jaarlijks smeren wereldwijd miljoenen volwassenen en kinderen bij verkoudheid of griep een beetje Vicks Vaporub op de borst. In het medische vakblad Chest van januari 2009 stond een artikel van een kinderarts die zich zorgen maakt over gebruik van dit middel onder de neus (Chest 2009;135:143). Bij kinderen die er gevoelig voor zijn kan het mogelijk ademhalingsproblemen geven. Is de onrust die door dit nieuws in de media ontstaan is terecht?

Het begon drie jaar geleden toen de kinderarts van het Wake Forest�s Brenner kinderziekenhuis te maken kreeg met een meisjes van achttien maanden dat opgenomen werd nadat de grootouders wat Vicks Vaporub onder de neus van het kind gesmeerd hadden. Het meisje werd benauwd en pas toen alle behandeling behalve het geven van zuurstof achterwege werd gelaten herstelde het kind. De kinderarts onderzocht of er wetenschappelijk materiaal over overgevoeligheid voor dit huis- tuin- en keukenmiddel te vinden was, maar die zoektocht verliep teleurstellend. Er is vrijwel niets. In de drie jaar daarna kwam hij nog drie gevallen tegen waarin een relatie tussen de overgevoeligheid voor Vicks Vaporub mogelijk een rol speelde bij toegenomen benauwdheid.

In Vicks Vaporub zitten eucalyptusolie, kamfer en levomenthol. Dat zijn vluchtige stoffen die verdampen als het middel ergens op gesmeerd wordt. Wie de bijsluiter van het middel leest zal zien dat er in staat dat het niet bedoeld is voor kinderen jonger dan twee jaar en dat het niet onder de neus moet worden gesmeerd. Dat is wel een beetje jammer, want de enige werking die Vicks Vaporub mogelijk heeft is dat door de menhol die erin zit het lijkt of je meer lucht krijgt, en onder de neus zit het spul dichterbij dan op de borst. Meer lucht krijg je overigens niet echt, maar die suggestie wordt gewekt door de typische menthollucht. Geen echt groot voordeel dus. Wat staat er aan de nadelenkant tegenover? De fabrikant van Vicks Vaporub, het bedrijf Procter & Gamble, laat weten dat er per miljoen gebruikers drie meldingen zijn van tijdelijke lichte huidirritatie.

De afweging tussen voor- en nadelen zou anders worden als de benauwdheid door overgevoeligheid erbij kwam. Procter & Gamble stelt dat het onderzoek dat in Chest verscheen geen enkel bewijs levert en dat de verschijnselen te maken hebben met de onderliggende ziekte van de kinderen. Het bedrijf meldt ook dat een door het bedrijf gesponsord onderzoek binnen twee jaar duidelijkheid zal verschaffen over de veiligheid van Vicks Vaporub.

Wat te doen als gebruiker? Niet bij kleine kinderen gebruiken en op de borst smeren, niet onder de neus. Ook opa en oma instrueren.