Beste aanpak bij maagklachten

Huisartsen besteden een flink deel van hun tijd en energie aan de behandeling van maagklachten. Het is een groep klachten waar nog al veel onder valt, van een beetje zuurbranden en een vol gevoel tot een niet werkende klep tussen slokdarm en maag en een echte maagzweer. Het is niet haalbaar om bij iedereen die met maagklachten bij een huisarts komt het hele apparaat aan onderzoeken dat mogelijk is in te schakelen. Het zou veel te kostbaar zijn en de mensen die met betrekkelijk lichte klachten komen zouden het niet aanvaardbaar vinden om zulke uitgebreide onderzoeken te moeten ondergaan.

�

In de praktijk komt het erop neer dat een huisarts iets voorschrijft en dan afwacht wat dat oplevert. Lukt het met het ene middel niet, dan wordt een volgend medicijn geprobeerd. Er zijn drie groepen maagmedicijnen waarvan gebruikt gemaakt wordt: antacida (zuurbindende middelen), zuurremmers (de zogenaamde H2-antagonisten die de zuurvorming afremmen, bijvoorbeeld cimetidine of ranitidine) en de protonpompremmers (sterke zuurremmers, zoals bijvoorbeeld omeprazol, pantoprazol of rabeprazol). Wat is nu de beste om mee te beginnen? Daar deden Nederlandse deskundigen onderzoek naar en dat werd in het bekende artsenvakblad the Lancet gepubliceerd (Lancet 2009;373:215).

�

Aan het onderzoek deden 660 mensen mee die net bij hun huisarts (150 huisartsen waren bij het onderzoek betrokken) te horen hadden gekregen dat ze maagklachten (dyspepsie) hadden. Er werd een brede definitie gebruikt zoals bij huisartsen gebruikelijk is: zuurbranden, oprispingen. Er waren 2 mogelijke behandelingen. Mogelijkheid 1: om te beginnen een zuur bindend middel gedurende 4 weken, als dat niet aansloeg een H2-antagonist en als dat na nog 4 weken niet aansloeg uiteindelijk een protonpompremmer. Mogelijkheid 2: in principe het zelfde maar dan andersom. In beide gevallen had een derde van de deelnemers aan het onderzoek de drie stappen nodig. Interessant want het zijn steeds sterker werkende middelen. Je zou dus verwachten dat het percentage mensen dat al voor alle drie de medicijnen aan de beurt geweest waren lager zou zijn bij degenen die met het sterkste middel � de protonpompremmers � begonnen waren. Wel was het aantal mensen dat maar ��n behandeling nodig had wat groter bij omeprazolgebruikers dan bij de gebruikers van antacida (47% tegen 41%).

�

Maakte het dan wat uit in de kosten? Ook dat maakte eigenlijk geen verschil, zo lang er maar consequent gebruik gemaakt werd van merkloze medicijnen. Je kunt dus concluderen dat het wat effectiviteit en kosten betreft het verstandig is om bij maagklachten te beginnen met een behandeling van 4-8 weken met een protonpompremmer.